Hastur, Rusya'da Demir Attı DÜNYA Gazetesi - Yorum İnceleme / 30 Ekim 2007
Rusya'da bir yılda neler değişmemiş ki... Her işin başında Putin'in kararlı ekonomi polotikası sonucu milli gelir son bir yılda artarak 11 bin dolara ulaştı. Rusya artık geleceğe bakıyor. Ülkenin 150 milyar dolarlık dış ticaret fazlası artık her türlü yapılanmayı mümkün kılıyor. Dolar karşısında ruble değeri sabitlendi. Uzun bir süredir 1 dolar 25 Rbl'ye eşitlenmiş konumda. Dış şoklara karşı her an kullanılacak 250 milyar dolarlık döviz rezervi var. Bu yıl yüzde 6.4 olacağı kesinleşen büyüme 2010 da yüzde 18 olacak. Perakende sektörü bu yıl Türkiye ulusal hasılasının yarı büyüklüğü 244 milyar dolara ulaştı. Ama Antalya İhracatçılar Birliği'nin hala bir resmi temsilcisini Rusya'ya niye yollamadığını anlamak mümkün değil. Türkiye-Rusya ticareti ise geçen yıl 21 milyar dolara, Rusya'daki Türk yatırımları ise 5 milyar dolara ulaşıyor. Taahhüt sektörü bu ülkede 15 milyar dolarlık iş gerçekleştirdi. Rusya'da iş amaçlı yaşayan Türkiye yurttaşı sayısı 30 bine ulaştı. Rusya'da sivil toplum alanında 3 dernek ve çok etkin çalışan 2 web sitesi var. İkili ilişkileri sıcak olarak tanımlamak yetersiz Türkçe'de ötesi için bir niteleme sözcüğü yok. Ama Türkiye açısından “parlak” olmadığı da kesin.

Kapasitesi 6000 kişilik olan Kremlin tören salonu hınca hınç dolu. Rusya Ulaştırma Bakanlığı 'yla DUMA'nın ortak ödülü olan “Ulaştırma Büyük Ödülü”nün 2006 Altın At Arabası ödülleri dağıtılacak. Hastur denince, sahneye genel müdürü Ayhan Kara çıkıyor. Kara, 240 aday arasından seçilmiş. Geçen yıl bu sayı 198 idi. Bu veri Hastur'un bunu artan rekabet ortamında aldığını kanıtlıyor. Kuruluş 1986'dan bu yana İstanbul-Moskova-Sibirya'ya otobüs seferleri yapıyor. Kara “farklılaşmayı” öne çıkarıyor. Moskova'da organizasyon turizminde bir boşluk yakalıyor. 50 araca yakın bir Mercedes otobüs filosu kuruyor. Sürücülerini tek tek seçiyor. 2005 yılında 150 bin, 2006'da 250 bin insana yakın bir taşıma gerçekleştiriyor. Yenilikçiliğini “3 T” ilkesine dayandırıyor: Rus kültürü, Avrupa standardı ve Türk misafirperverliği. Ürün farklılaşmasını strateji olarak benimseyince, 10 alanda hizmet sunar hale geliyor. Her iş sertifikalı yapılıyor. 2'si turizm, 1 taşımacılık ve 2 ticaret olmak üzere 5 sertifika sahibi oluyor. Bütün bunların toplamı yepyeni bir “süreç yönetimi” getirince, Kara da büyük ödülün sahibi oluyor. Vurgulanması gereken bir yan daha var: Birincisi Rusya'nın en iyisi seçilen tek yabancısı ve ilk Türk olması. İkincisiyse, bu ödüle giden uzun yolda jüri nihai kararının “rakiplerin onayıyla” verilmesi. Üçüncüsü, bu ödülü üst üste 2 kez alan tek kuruluş olması. Ayhan Kara'nın babası Selim Bey, 1950'li yıllarda at arabası ile işe başlamış. Hatay'da Hastur otobüs şirketinin halen başında. Kardeş Latif Bey, İstanbul'da Mercedes Benz'in artık en büyük bayii. Diğer kardeş Reşat'sa Arabistan'ın taşımacılıkta en büyüğü olarak Sudan, Türkiye ve Yemen'e sefer organize ediyor.

Moskova'da yepyeni bir kent ortaya çıkıyor. Rusya ise 2014 Kış Olimpiyatları'nı hazırlayan ülke durumunda. 15 milyonu barındıran başkent, Rus ekonomisinin de nabzı. Kente her yıl çalışmak için gelen işçi sayısı kaçak işçilerle 3 milyonu buluyor. Gelenler arasında Kazak, Türkmen, Tacik ve özellikle Türk işçiler var. Denetim mekanizmaları çok sıkı. İzinsiz çalışanlara göz açtırılmıyor. 5 yılda araç sayısının 400 binden İstanbul'un 3 katı, 3.5 milyonu yükseldiği bir ortamda bu düzenlemeleri de anlamak mümkün. Bütün bunlar bir petrol zengini ülkedeki gelişmelerin çok ötesinde. En önemlisi gelişme faktörü yetişkin insangücü. Ülkenin toplam yüksekokul mezunu sayısı Türkiye'nin okur-yazar sayısından fazla. Son 5 yılda buna eklene nen önemli girdi “güçlü bir liderlik”. Bu yüzden yakın zamanlarda bir Anayasa değişikliğiyle ya da yorumuyla, Rusya'nın Putin'in görev süresini 3. kez uzatacağı bir gelişme olacağı hemen hemen kesinleşti. Putin'in Başbakan olması bu yorumu değiştirmeyecek.

Rusya Federasyonu artık 1. Lig'de. Güçlü bir liderlikle en çok 5 yıl sonra kişi başına gelir 15 bin dolara dayanmış durumda! 1997 krizinde kişi başına gelir 10000 dolardı. 25 milyar dolar sınırındaki Türkiye-Rusya dış ticaretinde de artık gündem “Tır kontenjanını artırmak” olmaktan çıktı. Son bir yılın en büyük değişimi de bu... Kara kardeşlerin kurucusu olduğu Hastur Rusya, bence artık bir “ödüllü şirket” olmanın çok ötesinde bir “model örnek”. UND gibi meslek kuruluşlarının Rusya'ya yöneliminde Hastur'un “başarı örneği”ni iyi okumalarını öneriyorum.

Kenan MORTAN